مجله اینترنتی مفید/ایلام «چالاب» مهران، روستایی است که تاریخ، طبیعت و فرهنگ در آن به هم گره خورده؛ از قناتهای قدیمی و زمینهای حاصلخیز گرفته تا صنایع دستی و یادگارهای دفاع مقدس معرف آن هستند.
«چالاب» در لغتنامه دهخدا به معنی گودالی است که آب باران یا سیل در آن جمع میشود و به عبارت دیگر «کاواک» یا حفرهای است که در تختهسنگها پای آبشارها در پی ساییدگی پدید میآید.
نامگذاری این روستا به چالاب به خاطر وجود آب چاههای قنات در دل بیابان گرم مهران بوده است و در شمال آن ایستگاه عشایری با قدمت چند صد ساله به نام قچ قنات وجود دارد.
روستای چالاب مرکز دهستان محسنآب از توابع بخش مرکزی شهرستان مهران در استان ایلام است و در جنوب این شهرستان در پهنهای پست با آب و هوای گرمسیری واقع شده است.
امید اسماعیلی کارشناس دفتر فنی استانداری ایلام در گفتوگو با مجله اینترنتی مفید در خصوص این روستا اظهار کرد: ساکنان این روستا از ایل شوهان و طایفه فلک هستند که شامل تیرههای آدینه، ملکشاوند، عبدعلی هواس، خلیفه، قادرون و حسنه میشوند.
وی خاطرنشان کرد: درباره پیدایش روستا منبع و اطلاعات موثقی وجود ندارد اما گفته میشود قدمت زیادی داشته و به دلیل وجود رودخانه اهالی در این منطقه استقرار یافتهاند.
کارشناس دفتر فنی استانداری ایلام توضیح داد: روستای چالاب در دوران جنگ تحمیلی توسط رژیم بعث عراق اشغال شد و چهل و پنج خانوار این روستا با تقدیم چهل و پنج شهید نام درخشانی در تاریخ دفاع مقدس رقم زدند.
اسماعیلی بیان کرد: در جنوب رودخانه چنگوله، ارتفاعات حمرین قرار دارد که مهمترین نقطه آن قله شهید عدنان سابوته است و مرز مشترک ایران و عراق محسوب میشود.
وی افزود: نزدیکترین مناطق مسکونی به چالاب شهرک اسلامیه با فاصله بیست کیلومتر و شهرستان مهران با فاصله بیست و هفت کیلومتر است.
اسماعیلی یادآور شد: روستای چالاب بهعنوان مرکز حوزه روستایی چالاب و چنگوله خدمات مهمی به روستاهای اطراف ارائه میدهد.
کارشناس دفتر فنی استانداری ایلام اضافه کرد: آب کشاورزی این روستا از طریق رودخانه و چاه تأمین میشود که در سالهای اخیر بهدلیل کمبود بارندگی با مشکل کمآبی روبهرو بوده است.
وی گفت: در حال حاضر چهار حلقه چاه با آبدهی چهل و چهار لیتر بر ثانیه برای آبیاری ۱۰۴ هکتار از اراضی کشاورزی مورد استفاده قرار میگیرد و کل اراضی روستا ۷ هزار و ۳۹۷ هکتار است.
اسماعیلی گفت: بهدلیل نبود شیب مناسب معابر، آبهای سطحی ناشی از بارندگی به سمت نهرها و رودخانه هدایت میشود و روستا با آبگرفتگی مواجه میشود.
وی افزود: شغل اصلی مردم دامداری است و روستا دارای پنجاه هکتار زمین کشاورزی است به طوری که ۳۰ درصد مردم در بخش دامداری، ۱۲درصد در صنعت و ۵۸ درصد در بخش خدمات فعالیت دارند.
اسماعیلی گفت: محصولات زراعی روستا شامل گندم و جو است و مبادلات اقتصادی آن بیشتر با شهر مهران انجام میشود.
این کارشناس دفتر فنی استانداری ایلام ادامه داد: ظرفیتهای اقتصادی روستا شامل پرورش گاو شیری و پرواری، شترمرغ، بوقلمون، گوسفند و بز، جوجهکشی، پرورش قارچ خوراکی، کشت گیاهان دارویی و گل نرگس است.
فرزاد شریفی مدیر کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان ایلام در گفتوگو با مجله اینترنتی مفید اظهار کرد: ظرفیتهای صنعتی و خدماتی چالاب نیز شامل نمدمالی، قالیبافی، گلسازی، معرق، یمبافی و چیتبافی است. این روستا که سابقه ای دیرینه دارد، از گذشته های دور تاکنون در عرصه صنایع دستی و هنرهای سنتی فعال بوده و تاکنون هنر را به دست فراموشی نسپرده است. اکنون بیشتر مردمان این روستا در کنار زندگی روستایی در کار تولید صنایع دستی اشتغال دارند و با شوق و ذوق خاصی از ساده ترین امکانات، هنرهای دستی روانه بازار می کنند.
وی افزود: روستای چالاب مهران یکی از روستاهای فعال در عرصه هنرهای سنتی و صنایع دستی استان ایلام است . در این روستا هنر تولید نمدمالی و قلاب بافی هنوز رایج است.
مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان ایلام یادآور شد: نمدهای تولید شده در این روستا کاربرد سنتی دارند و از آنها بیشتر به عنوان زیرانداز استفاده میشود.پالتو نمدی و کلاه نیز از دیگر محصولات تولید شده در تنها کارگاه نمدمالی این روستا به شمار می رود.
شریفی بیان کرد: قلاب بافی دیگر هنر رایج در روستای چالاب مهران است.تولید قلاب بافی این روستا در زندگی کنونی قابل استفاده است.
وی اضافه کرد: سرمایه گذاری در صنایع دستی چالاب می تواند بهعنوان یک راهبرد مناسب برای محرومیت زدایی در این منطقه شهید پرور ،مورد توجه مسئولان استان قرار گیرد.
mofidmagazine.ir
