نقد و بررسی طراحی هوندا HR-V ؛ از روی ظاهر قضاوت کنید!

در این مطلب می خواهم به صورت تخصصی به طراحی هوندا HR-V بپردازیم. کراس اووری ژاپنی که توسط شرکت آذریوردسال عرضه می شود.

اگر عاشق خودرو و دنیای بی حد و مرز و جذابش باشید و در کنار مسائل فنی و ویژگی های مکانیکی، از دیدگاه زیبایی شناسی و مبانی طراحی هم به خودرو نگاه می کنید و در این بین به برندهای ژاپنی نیز علاقه مند باشید، با بررسی بیشتر برندی مانند هوندا، احتمالا با این سوال مواجه می شوید که آخرین مدلی از این برند که طراحی خاص، زیبا و مدرن داشته کدام است؟ شاید در پاسخ به مدل تمام برقی e برسیم که اتفاقا با آن ظاهر مینیمال و در عین حال مدرنش، یکی از بهترین طراحی های چند سال و یا حتی چند دهه اخیر این برند ژاپنی محسوب می شود. اما گذشته از این مدل، به نظر نمی رسد که سال های اخیر برای دپارتمان طراحی هوندا، چندان خوب سپری شده باشد! از مدل ناموفق کراس توور که یک فاجعه تمام عیار در سبک طراحی بود تا مدل سوپراسپرت NSX که بیشتر یک سوپراسپرت مدرن هوشمند بود تا یک نماد طراحی، همگی نشان از آن داشتند و دارند که به زبان طراحی محصولات هوندا، با اما و اگر باید نگاه کرد.

هر چند که به تازگی با معرفی نسل آخر مدل های محبوب اکورد، سیویک و CR-V به نظر می رسد که این برند سعی در ارائه تصویری تازه از هویت خود دارد. اما در میان این مدل های محبوب، نام یک مدل دیگر هم خودنمایی می کند و آن هم مدل HR-V است که عرضه آن در نسخه های برقی، هیبرید و بنزینی و با نام های مختلفی همچون وزل، eNS1 و البته خود HR-V در بازار ایران، بار دیگر و‌ پس از وقفه ای طولانی توانسته توجهات را به این برند جلب کند که در این میان به نظر می رسد بررسی ویژگی ها و جزئیات ظاهری و سبک طراحی ان، می تواند ایده بهتری نسبت به هویت، زبان طراحی و مسیر آینده هوندا ارائه دهد‌.

طراحی هوندا HR-V  در نمای ظاهری

هوندا HR-V در نسل های مختلف معمولا نوعی بستر آزمایشی در طراحی برای این برند بوده است. پس از اینکه نسل اول آن با فرم جعبه ای خود به عنوان یک کراس اوور کامپکت پیشگام شناخته شد، نسل دوم آن با خطوط شارپ و بدنه ای کوپه مانند عرضه شد تا تصویری جدید اما نچندان جذاب از زبان طراحی این برند را به نمایش بگذارد و حالا سومین نسل آن نیز با کاراکتر و ویژگی های بصری کاملا متفاوت نسبت به قبل به بازار عرضه شده تا هر یک از این تغییرات رادیکالی در طراحی HR-V، اهمیت این مدل را برای هوندا به جهت همگام سازی زبان و هویت طراحی این برند با ترند و مُد روز طراحی را نشان دهد. چرا که با حضور قدرتمند رقبای اروپایی، ژاپنی، کره ای، آمریکایی و حتی چینی، برای هوندا مهم است که مباحث زیبایی شناسی را به طور کامل در محصولات خود رعایت کند‌ و پس از آن مواردی را که این برند در توسعه هر مدل به آن پایبند بوده است را مانند قابلیت های رانندگی و ویژگی های کاربردی را در کنار آن ارائه دهد.

اما ایا HR-V کراس اووری است که در تمامی فاکتورها بتواند موفق باشد، سوالی است که با دیدن نام و لوگوی هوندا احتمالا به آن پاسخ مثبت می دهید، اما اگر تنها بخواهید از نظر ظاهری به آن پاسخ دهید چه؟ آیا بازهم نظرتان مثبت است؟اجازه دهید به دور از هر گونه تعصبی ابتدا به بررسی طراحی ظاهری آخرین نسل HR-V بپردازیم و در پایان دوباره به سراغ این پرسش و پاسخ آن بیاییم.

مهندسان و طراحان هوندا در هنگام طراحی و توسعه جدیدترین نسل HR-V، این کراس اوور جمع و جور را از پایه و کاملا از نو طراحی کردند. تحقیقات هوندا نشان می دهد که مصرف کنندگان امروزی، محصولات خود را نه تنها بر اساس عملکرد یا اصول زیبایی شناسی مدرن، بلکه بر اساس نحوه ادغام و هماهنگ شدن آن با سبک زندگی خود و اینکه آیا محصول مورد نظر، نیازهای فردی آن ها را برآورده می کند یا نه، انتخاب می کنند. در نتیجه طبق ادعای هوندا این خودرو با مفاهیم کلیدی طراحی، یعنی عملکرد و زیبایی تعریف شده است تا ظاهری آشنا، اما جذاب و کاراکتری هیجان انگیز تر داشته باشد. اما تمام این ویژگی ها در نگاه اول و با دیدن نمای روبه رو می توانند رنگ ببازند. چرا که فرم بسیار ساده، با نوارهای افقی کرکره ای جلو پنجره که از ظاهری مبتدیانه و خام برخوردار می باشد، نه تنها چهره HR-V را جذاب تر نکرده است، بلکه ظاهری کسل کننده به آن بخشیده که با هیچ یک از ویژگی های ترند روز طراحی خودرو و حتی محصولات جدیدتر هوندا نیز همخوانی ندارد.

با پایین تر رفتن در نمای جلو، به ورودی های هوا مشبک مرکزی سپر می رسیم و عدم همخوانی الگوهای بصری مشبک این قسمت با خطوط افقی جلو پنجره بزرگ، بیش از بیش به چشم می آید و جلب توجه می کند. هر چند که خطوط، سطوح و رفلکتورهای ایجاد شده بر روی سپر، خوب و قابل قبول است، اما بازهم با دیدن چراغ های LED قرار گرفته بر روی سپر که یادآور الگوهای طراحی خودروهای اقتصادی در یک دهه پیش می باشد، بازهم ما را نسبت به دیدن جزئیات و عناصر جذاب امروزی در نمای روبه رو هوندا HR-V ناامید می کند.

طراحی چراغ های کشیده جلو نیز، در امتداد همان جلو پنجره ساده و عجیب جلو، دارای فرم و گرافیک ساده ای است که البته در مقایسه با اصول زیبایی شناسی اجرا شده در جلوپنجره، در جایگاه بالاتری در طراحی HR-V قرار می گیرند. با این حال این امر سبب نشده که ایرادات طراحی جلوپنجره بزرگ HR-V که استایل نمای جلو را تحت تاثیر خود قرار داده پوشانده شود و به چشم نیاید.

با این توصیف از نمای جلو و بررسی نقاط قوت و ضعف طراحی این قسمت، به سمت نمای جانبی حرکت می کنیم، به این امید که شاید برخی نکات منفی و نچندان جذاب نمای جلو را با دیدن این نما از یاد ببریم که تا حدی هم جنین شد. با این توضیح که شاید بتوانیم در این پیکره بیش از حد ساده و کسل کننده، بهترین قسمت طراحی HR-V را همین نمای جانبی آن بنامیم. جایی که زیبایی شناسی نسبتا مدرن و البته همچنان ساده، اما به طرز چشمگیری پخته تر و یا به عبارتی بالغ تری را نسبت به نمای جلو که تا الان بررسی کردیم شاهد هستیم.

خطوط شانه افقی برجسته که از مجموعه چراغ های عقب تا جلو امتداد پیدا کرده و حس حرکت روبه جلو را منتقل می کند. ستون های A با زاویه ای نسبتا زیاد در خط سقف امتداد پیدا کرده و در کنار کاپوت کشیده، حجم کابین«Greenhouse» را از نظر بصری به سمت عقب حرکت می دهد تا در انتها که به ستون های C خوابیده می رسیم، تناسبات و ظاهر کوپه مانند HR-V ظاهری شیک و شخصیتی اسپرت و برجسته تر را به خود بگیرد.

علاوه بر سایز رینگ و تایر به همراه برش های ایجاد شده بر روی گلگیر که بر عضلانی تر شدن سطح بدنه کمک کرده اند، کاهش ۲۰ میلی متری اوورهنگ جلو و در امتداد آن، اضافه شدن ۲۰ میلی متر به اوورهنگ عقب، استحکام یک SUV را به نمای بیرونی  این کراس اوور کامپکت بخشیده است تا در زیباتر شدن و ماهش سادگی آن تاثیرگذار باشد.

برخلاف نمای جلو که به نظر می رسید طراحان توجه زیادی به جزئیات بدنه نداشته اند، در نمای جانبی اوضاع به مراتب بهتر شده است. برای مثال می توان به خط برش کاپوت بر روی لبه های گلگیر جلو اشاره کرد که در امتداد خطوط شانه جانبی شکل گرفته است تا ظاهر آن بالغ تر و منسجم تر شود. همچنین این توجه به جزئیات را می توان در دستگیره های در عقب نیز جستجو کرد و در نتیجه این جنبه های کوچک در طراحی نمای جانبی، باعث شده تا سطوح تمیز و صیقلی بدنه HR-V در نمای جانبی، توسط عناصر و سایه های غیر ضروری قطع نشده و لطمه ای به آن وارد نشود.

در نمای عقب، هر چند که به نظر می رسد تیم طراحی نیم نگاهی به محصولات مزدا داشته است، اما تمایل به دستیابی به ترکیبی از کارایی و هماهنگی در اصول زیبایی شناسی بدنه را در طراحی ساده این نما می توان دید. هر چند که این سادگی بر خلاف نمای جلو که فاقد جذابیت خاصی است، از استایل بهتری برخوردار است، اما بازهم ما با یک استایل بدیع و بدور از نوآوری در طراحی این نما روبه رو هستیم. چراغ های LED که از طریق یک نوار نورانی به لوگوی هوندا ختم شده است، یک اتفاق تکراری در اکثر طراحی های امروزی است و نمی توان از آن به عنوان یک طرح خاص که مسیر هویت طراحی آینده هوندا را شکل می دهد یاد کرد. با این حال گرافیک خوب چراغ ها و در ادامه خطوط و سطوح ساده اما هماهنگ پروفایل در صندوق، سبب شده تا طراحی HR-V در نمای عقب بیش از حد تکراری نشود. در کنار این نکته، دهانه عریض و بلند در صندوق، لبه کم ارتفاع و در نتیجه، کف بار مسطح باعث شده تا علی رغم خط سقف و شیب ستون C الهام گرفته از خودروهای کوپه، دسترسی به محفظه بار را راحت ترکند.

طراحی سپر و مجموعه دیفیوزر ساده، هماهنگ و خوب ارزیابی می شود، اما بازهم ساختار هندسی بسیار ساده و خام چراغ های باریک و کوچک شبرنگ یا مه شکن قرار گرفته بر روی سپر، از نکاتی در طراحی HR-V است که دوباره ما را سورپرایز می کند .

طراحی هوندا HR-V در نمای داخلی

با ورود به فضای داخلی HR-V نمی توان انتظار داشت که از نظر بصری اوضاع به نفع طراحی کابین آن پیش می رود. درواقع همان کاراکتر محافظه کار یا به عبارت بهتر ساده و به دور از هیجان نمای بیرونی را در داخلی کابین نیز مشاهده می کنیم. هر چند که این سبک طراحی، به عنوان فلسفه طراحی جدید طراحی داخلی هوندا اعلام شده است. همانطور که جانتان نورمن Johnathan»  «Norman مدیر بخش خلاقیت طراحی داخلی هوندا می گوید؛« ما تا حد امکان ابعاد مکانیکی را کاهش دادیم و ترجیح ما دستیابی به فضای داخلی کاربردی، نور، دید و البته ارگونومی مناسبی که از نقاط قوت همیشگی ما بوده است، می باشد. منطقی است که یک کنسول مرکزی افقی بسیار تمیز که کنترل فیزیکی سیستم تهویه و بخشی از سیستم مالی مدیا بر روی آن قرار دارد داشته باشیم«.

همانطور که اشاره شد، داشبورد و عناصر آن دارای یک طراحی افقی تقریبا مسطح و بدون مانور فرمی هستند که در بهبود دید تاثیرگذار می باشد. ضمن اینکه موقعیت راننده در مقایسه با نسل قبل ۱۰ میلی متر بالاتر آمده که از دلایل اصلی این دید بهتر است. به علاوه اینکه چنین طرحی سبب شده تا کنترل اداوت و دسترسی به ابزارهای مختلف، راحت تر صورت پذیرد.

با این حال مهندسان هوندا برای حفظ تعادل میان طراحی یک کراس اوور کامپکت و فضای داخلی کاربردی و نیز تعامل بهتر بین سرنشینان و خودرو، تمام اجزای سیستم انتقال قدرت هیبرید این خودرو را در داخل شاسی و محفظه موتور قرار داده اند.برای مثال محل قرارگیری مخزن سوخت در مرکز شاسی و زیر صندلی های جلو است که در این کلاس کمتر دیده شده است و در کنار آن, استفاده از پلت فرم جدیدی که با مدل جاز نیز مشترک است سبب شده تا فضای داخلی، بخصوص در ردیف عقب بهبود قابل توجهی پیدا کند و به میزان ۳۵ میلی متر فضای پا بیشتری در ردیف عقب فراهم شود.

همچنین صندلی ها از طراحی جدید و در نتیجه راحتی و ارگونومی بهتر برخوردار شده اند. در نسل جدید این صندلی ها از ساحتار تشک مانندی استفاده شده است که جایگزین ساختار فنری مدل های قبلی شده است که به جلوگیری از خستکی در سفرهای طولانی کمک می کند و در استفاده های روزمره نیز کاربردی و راحت می باشند. به علاوه اینکه این صندلی ها همانطور که از نام هوندا انتظار می رود، از کیفیت متریال قابل قبولی برخوردار می باشد که در کنار کیفیت مطلوب سایر متریال به کار رفته در کابین، تا حدی طراحی نچندان جداب کابین را جبران کرده است.

کلام آخر

هوندا HR-V به عنوان یکی از ده ها و یا حتی صدها کراس اوور جمع و جور بازار که رقبای هم رده بسیاری را در کنار خود می بینید، قطعا محصولی با کیفیت برتر و قوای محرکه مطمئن و امکانات رفاهی و ایمنی نسبتا کامل است که در بازه قیمتی خود می‌تواند انتخابی درست و هوشمندانه تلقی شود. اما می رسیم به سوالی که در ابتدا مطلب پرسیده شد و اکنون باید به آن پاسخ دهیم. آیا هنوز هم نظرمان نسبت به طراحی HR-V مثبت است؟ احتمالا پاسخ منفی است! هوندا ادعا می کند که HR-V یک کراس اوور با طراحی هوشمندانه است که به خوبی توانسته عناصر طراحی مدرن را با ویژگی های کاربردی ترکیب کند و در قالب یک پکیج جذاب به نمایش بگذارد.

با این حال به نظر می رسد که چنین ادعایی در رابطه با HR-V  بیشتر شبیه یک شو و یا یک تبلیغ از سوی سازنده باشد که قطعا با دیدن آن و بررسی جزئیات  طراحی آن می توان به این نکته پی برد که کراس اوور هوندا به هیچ عنوان خودروی جذاب و مدرنی حداقل از نظر الگوها و عناصر بصری چه در نمای بیرونی و چه در نمای داخلی نمی باشد. همانطور که از همان ابتدای رونمایی شاهدش بودیم هونداHR-V با واکنش تند رسانه ها و کارشناسان همراه بود و طراحی به دور از جذابیت و فاقد نوآوری آن با نقد شدیدی از سوی عموم و مشتریان، بخصوص مشتربان جوان مواجه شد.