هشدار نسبت به تهدید امنیت غذایی کشور؛ عدم تامین ارز سم و کود طی ۵ ماه

به گزارش مجله خبری کشاورزی، در شرایطی که تأمین نهاده‌های کشاورزی به‌ویژه آفت‌کش‌ها به یکی از دغدغه‌های اصلی فعالان بخش کشاورزی تبدیل شده، سازمان حفظ نباتات کشور بر لزوم تعامل مستمر با بخش خصوصی و تسریع در تخصیص ارز مورد نیاز این بخش تأکید دارد؛ موضوعی که به گفته مسئولان، مستقیماً با حفظ تولید، کنترل آفات و تأمین امنیت غذایی کشور گره خورده است.

سید مهدی حسینی یزدی، رئیس انجمن واردکنندگان سم و کود ایران، در گفت‌وگو با مجله خبری کشاورزی، با اشاره به مشکلات ارزی این بخش اظهار کرد: بزرگ‌ترین چالش ما در حوزه سم و کود، عدم تخصیص ارز است. این در حالی است که برای نهاده‌های دامی حدود ۷ میلیارد دلار ارز اختصاص داده می‌شود، اما برای سم و کود که مجموع نیاز ارزی آن حتی به ۳۰۰ میلیون دلار هم نمی‌رسد، تخصیص ارز انجام نمی‌شود.

وی افزود: در حال حاضر بیش از پنج ماه است که هیچ ارزی به این بخش اختصاص داده نشده و این موضوع هم در حوزه سم و هم در حوزه کود صدق می‌کند.

سهمیه‌بندی آفت‌کش‌ها؛ تصمیمی اشتباه و بدون پشتوانه کارشناسی

حسینی یزدی با انتقاد از سیاست سهمیه‌بندی آفت‌کش‌ها گفت: سهمیه‌بندی آفت‌کش‌ها تصمیمی اشتباه، غیرکارشناسی و فاقد خرد مدیریتی بود. نتیجه این تصمیم، ایجاد چالش برای بیش از چهار میلیون کشاورز و حدود ۲۰ میلیون بهره‌بردار بخش کشاورزی است.

وی تصریح کرد: امروز با کمبود آفت‌کش و کود مورد نیاز برای فصل زراعی آینده مواجه هستیم؛ در حالی که اکنون در تاریخ دوم و سوم دی‌ماه ۱۴۰۴ قرار داریم و فصل زراعی آغاز شده است. مشخص نیست کشاورزان باید با این شرایط چه کاری انجام دهند.

انتقاد از عملکرد معاونت زراعت و سازمان حفظ نباتات

رئیس انجمن واردکنندگان سم و کود ایران با اشاره به مشکلات موجود در وزارت جهاد کشاورزی اظهار کرد: در معاونت زراعت وزارت جهاد کشاورزی اشکالات جدی وجود دارد که انتظار داریم آقای آنجفی برای حل آن ورود کند، چراکه او توان ساماندهی مجموعه زیرمجموعه خود را دارد. 

وی ادامه داد: در سازمان حفظ نباتات نیز جلسات متعددی برگزار شده و فشار زیادی از سوی این سازمان وارد شده است. مسئولان قول داده‌اند که ارز تخصیص داده شود، اما این وعده‌ها پیش از این نیز بارها مطرح شده و تاکنون عملی نشده است. این وعده‌ها حتی در جلساتی با حضور وزیر جهاد کشاورزی، معاونان و مسئولان ذی‌ربط نیز داده شده، اما همچنان ارزی تخصیص نیافته است.

حسینی یزدی با تأکید بر توان بخش خصوصی گفت: ما بیش از ۲۵۰ شرکت فعال داریم که توانمند، مجهز و دارای اعتبار هستند. بخش خصوصی هم ارز در اختیار دارد، هم امکان تأمین اعتبار و هم توان دور زدن تحریم‌ها را دارد، اما عملاً دست و پای ما بسته شده است.

وی افزود: مشکلات اصلی ما تحریم خارجی نیست؛ تحریم اول ما وزارت جهاد کشاورزی و تحریم دوم بانک مرکزی است. این تحریم‌های داخلی امنیت غذایی کشور را تهدید می‌کند.

فرصت ورود سموم نسل جدید در حال از دست رفتن 

رئیس انجمن واردکنندگان سم و کود ایران با اشاره به فرصت‌های موجود در بازار جهانی گفت: شرکت‌های خارجی آمادگی دارند سموم نسل جدید و با کیفیت بالا را در اختیار واردکنندگان ایرانی قرار دهند. این فرصت باید مغتنم شمرده و فضا برای ورود این محصولات فراهم شود.

وی ادامه داد: در دنیا حدود پنج هزار مولکول آفت‌کش وجود دارد، اما در ایران تنها ۸۵۰ مولکول ثبت شده است. نکته نگران‌کننده این است که حدود ۵۰ مولکول نخست، ۹۰ درصد نیاز آفت‌کش کشور را تأمین می‌کنند که این یک فاجعه و نشان‌دهنده ضعف توجه به امنیت غذایی است.

پیامدهای محدودیت سموم؛ کاهش کیفیت و افزایش ریسک سلامت

حسینی یزدی خاطرنشان کرد: این محدودیت‌ها باعث شده همچنان از سموم پرخطر استفاده شود، در حالی که در ظاهر اعلام می‌شود حذف شده‌اند. اگر فضا باز شود و سموم نسل جدید وارد کشور شوند، محصولات کشاورزی از نظر سلامت، باقی‌مانده سموم، عناصر سنگین و ناخالصی‌ها در وضعیت بهتری قرار خواهند گرفت.

وی تأکید کرد: ما آمادگی واردات بهترین سموم و کودها را داریم و در حال حاضر نیز این کار را انجام می‌دهیم، اما نیازمند همراهی وزارت جهاد کشاورزی هستیم.

گلخانه‌داری و تأمین نهاده‌ها بر دوش بخش خصوصی

رئیس انجمن واردکنندگان سم و کود ایران گفت: امروز آبروی بخش گلخانه‌داری کشور بر دوش بخش خصوصی است. کودهای ترکیبی و تخصصی متناسب با محصول و خاک توسط بخش خصوصی تأمین می‌شود و وزارت جهاد کشاورزی باید از این ظرفیت حمایت کند.

کاهش واردات و از بین رفتن اعتبار بخش خصوصی

حسینی یزدی با اشاره به کاهش شدید واردات اظهار کرد: با وجود تحریم‌های داخلی، میزان واردات ما به‌شدت کاهش یافته است. هنوز بیش از ۵۰ درصد نیاز سال ۱۴۰۴ تأمین نشده و فصل زراعی عملاً رو به پایان است.

وی افزود: ثبت سفارش‌ها به دلیل بی‌برنامگی، از شش ماه به دو یا سه ماه کاهش یافته و بسیاری از کالاها در فرآیند ثبت سفارش متوقف مانده و باطل می‌شوند. این موضوع باعث از بین رفتن اعتبار بخش خصوصی نزد شرکت‌های خارجی شده است.

هشدار درباره کاهش ۳۰ درصدی تولید گندم

رئیس انجمن واردکنندگان سم و کود ایران هشدار داد: اگر علف‌کش گندم به‌موقع تأمین نشود، حداقل ۳۰ درصد تولید گندم کشور از بین می‌رود. این به معنای آن است که سال آینده کشور ناچار خواهد شد ۳۰ درصد از گندم مورد نیاز خود را وارد کند که هزینه ارزی آن چندین برابر ارزی است که امروز برای سم و کود نیاز داریم.

وی تأکید کرد: این موضوع مستقیماً قوت غالب مردم را هدف قرار می‌دهد و کیفیت گندم وارداتی نیز مشخص نیست.

درخواست نهایی؛ باز کردن مسیر برای بخش خصوصی

حسینی یزدی در پایان تصریح کرد: درخواست ما این است که دولت و به‌ویژه وزارت جهاد کشاورزی، مسیر را برای فعالیت بخش خصوصی باز کند. بخش خصوصی در تصمیم‌گیری‌های کلان نهاده‌های دامی جایگاهی ندارد، در حالی که کل نیاز ارزی سم، کود و بذر کشور به ۶۰۰ تا ۷۰۰ میلیون دلار هم نمی‌رسد.

وی در پایان گفت: صادرات یک محصول کشاورزی مانند گوجه‌فرنگی می‌تواند کل این ارز را تأمین کند. سؤال اینجاست که چه هدفی دنبال می‌شود و چرا تأمین داخلی که به‌راحتی ممکن است، با مانع مواجه شده است.

تعامل سازمان حفظ نباتات و تأمین‌کنندگان آفت‌کش

مریم جلیلی‌مقدم، رئیس سازمان حفظ نباتات کشور نیز در نشستی با اعضای انجمن واردکنندگان سم و کود کشور با اشاره به حضور گسترده فعالان حوزه تأمین آفت‌کش‌ها اظهار کرد: خوشحالیم که همه فعالان این عرصه در این جلسه حضور دارند و این نشست نشان‌دهنده تعامل سازنده میان سازمان حفظ نباتات و تأمین‌کنندگان آفت‌کش است.

وی افزود: برگزاری چنین جلساتی فرصتی است تا مسائل و مشکلات این بخش را به‌صورت مشترک بررسی، احساس و پیگیری کنیم.

تأمین آفت‌کش؛ محور تحقق اهداف سازمان حفظ نباتات

جلیلی‌مقدم با تأکید بر نقش حیاتی تأمین آفت‌کش‌ها تصریح کرد: وظیفه ما در سازمان حفظ نباتات، پیگیری مطالبات به‌حق تأمین‌کنندگان آفت‌کش است؛ چراکه این عزیزان همکاران ما در سراسر کشور محسوب می‌شوند و اگر آفت‌کش‌ها تأمین نشود، هیچ‌یک از اهداف سازمان حفظ نباتات محقق نخواهد شد.

وی افزود: ما تأمین‌کنندگان آفت‌کش را به‌عنوان همکاران صنفی خود می‌دانیم که نقش مؤثری در تحقق اهداف حفظ نباتات و تأمین امنیت غذایی کشور دارند.

رئیس سازمان حفظ نباتات کشور با اشاره به شرایط دشوار تجاری گفت: فعالیت شما تأمین‌کنندگان آفت‌کش در این شرایط سخت، نوعی جهاد اقتصادی است و جا دارد از تلاش‌های شما قدردانی شود.

جلیلی‌مقدم با اشاره به افزایش تعداد شرکت‌های واردکننده آفت‌کش اظهار کرد: نیاز کشور به آفت‌کش مشخص و محدود است، اما متأسفانه به دلیل قانون بهبود محیط کسب‌وکار و عدم رعایت برخی اصول و ضوابط، تعداد شرکت‌های واردکننده آفت‌کش به‌صورت قابل توجهی افزایش یافته است.

وی افزود: اگر نرخ ارز واقعی باشد، بسیاری از این تقاضاها از بین می‌رود و تنها فعالان واقعی در این حوزه باقی می‌مانند، نه افرادی که از صنوفی مانند لوازم آرایشی و بهداشتی، لاستیک‌سازی، مرغ و تخم‌مرغ و سایر حوزه‌ها صرفاً به دلیل جذابیت این بخش اقدام به اخذ مجوز کرده‌اند.

بی‌انضباطی در نظام مجوزدهی

رئیس سازمان حفظ نباتات کشور ادامه داد: در گذشته تعداد شرکت‌ها حدود ۷۰ تا ۸۰ مورد بود و امکان کنترل، نظارت و هماهنگی بهتری وجود داشت، اما امروز افزایش بی‌رویه شرکت‌ها، نوعی بی‌انضباطی در این سیستم ایجاد کرده که باید با کمک خود فعالان این حوزه، این معضل را پیگیری و برطرف کنیم.

پیگیری مستمر تخصیص ارز آفت‌کش‌ها

جلیلی‌مقدم با اشاره به پیگیری‌های انجام‌شده در خصوص تخصیص ارز گفت: سازمان حفظ نباتات در چندین نوبت و از مسیرهای مختلف، موضوع تخصیص ارز آفت‌کش‌ها را پیگیری کرده است. حتی امروز با وجود دعوت فوری وزیر جهاد کشاورزی برای حضور در جلسه شورای بازرگانی، با کسب اجازه در این نشست شرکت کردم.

وی افزود: وزیر جهاد کشاورزی سلام خود را به حاضران رساندند و تأکید کردند که موضوع آفت‌کش‌ها به‌طور جدی در حال پیگیری است.

رئیس سازمان حفظ نباتات کشور تأکید کرد: آفت‌کش‌ها کالایی نیستند که بتوان آن‌ها را با سایر کالاها مقایسه کرد. با توجه به تنش کم‌آبی و تلاش کشاورزان، اگر مبارزه با آفات انجام نشود، بر اساس اعلام فائو، ۳۵ تا ۴۰ درصد محصولات کشاورزی از بین می‌رود و این مسئله مستقیماً امنیت غذایی کشور را تهدید می‌کند.

قول بانک مرکزی برای آغاز تخصیص ارز

جلیلی‌مقدم با اشاره به رایزنی با بانک مرکزی گفت: در یکی از سفرها، جلسه‌ای با مسئولان بانک مرکزی داشتیم و این موضوع به‌صورت مستقیم مطرح شد. مسئولان بانک مرکزی قول دادند که پس از بازگشت به محل کار، موضوع تخصیص ارز را پیگیری کنند.

وی افزود: بر اساس توافق صورت‌گرفته، مقرر شد تخصیص ارز بر مبنای اولویت گواهی‌های ثبت انجام شود و پیش‌بینی می‌شود این روند از هفته آینده آغاز شود.

رئیس سازمان حفظ نباتات کشور تصریح کرد: از هفته آینده جلسه‌ای دیگر با آقای فتحی برگزار خواهد شد و روند تخصیص ارز به‌صورت مستمر رصد می‌شود. تا زمانی که تأمین‌کنندگان اعلام نکنند ارز دریافت کرده‌اند، پیگیری‌ها ادامه خواهد داشت.

نتیجه‌بخشی پیگیری‌ها درباره مهلت شش‌ماهه

جلیلی‌مقدم با اشاره به دغدغه شرکت‌ها درباره مهلت شش‌ماهه ثبت سفارش گفت: این موضوع نیز پیگیری شده و به نتایج خوبی رسیده‌ایم و پیش‌بینی می‌شود هفته آینده از سوی آقای فتحی ابلاغ شود.

دعوت به طرح مسائل و تداوم جلسات

وی در پایان خاطرنشان کرد: در صورت وجود مسائل دیگر، از اعضای انجمن درخواست می‌کنم موارد را مکتوب ارائه دهند تا دسته‌بندی و پیگیری شود. در صورت نیاز، جلسات ادامه خواهد داشت و نشست بعدی در محل سازمان حفظ نباتات برگزار می‌شود تا مشکلات این بخش به‌طور کامل رفع شود.

انتهای پیام