مجله اینترنتی مفید/خراسان جنوبی در دامنههای رشتهکوه قهستان، آرامگاه شاعر، عارف و سیاستمدار قرن چهارم و پنجم هجری قمری، مقبره بزرگمهر یا بوذرجمهر قاینی، با معماری چهارطاقی، گنبدهای چشمنواز و تزئینات گچی ظریف، چشماندازی بینظیر بر شهر قاین و مناظر طبیعی اطراف دارد و به شماره ۲۷۵۹ در فهرست آثار ملی کشور ثبت شده است.
قاین شهری تاریخی با قدمتی کهن، آثار متعدد معماری و فرهنگی را در دل خود جای داده است. از آبانبارها و مساجد با نقش و نگار اسلامی گرفته تا موزهها و بناهای تاریخی، همگی گواهی بر اصالت و تاریخ دیرین این شهر هستند. در جنوب غربی قاین و در دامنه کوههای بلند قهستان، مقبرهای آرام گرفته است که با چشماندازهای بکر و ارتفاعات اطراف، از بناهای شاخص فرهنگی و گردشگری استان محسوب میشود.
این آرامگاه متعلق به بزرگمهر یا بوذرجمهر قاینی، شاعر، عارف و سیاستمدار قرن چهارم و پنجم هجری است و نه تنها یک اثر مذهبی و تاریخی، بلکه یکی از مهمترین تفرجگاههای فرهنگی و گردشگری منطقه به شمار میرود. بنای مقبره بر روی رشتهکوهی همنام با خود آرامیده و دیدی وسیع به شهر و مناطق اطراف ارائه میدهد.
شواهد تاریخی نشان میدهد که بنای مقبره در قرن ششم و هفتم هجری قمری ساخته شده و نمونهای بینظیر از معماری چهارطاقی با گنبدهای متعدد و تزئینات ظریف گچی است که هنر و ذوق معماران کهن خراسان جنوبی را به نمایش میگذارد.
معماری و تزئینات منحصر به فرد
مقبره بزرگمهر قاینی به شکل چهارطاقی ساخته شده و گنبدی بر فراز ایوانها دارد. طاق ایوانها به شکل کلیل اجرا شده، اما جرز اصلی به صورت نیمهبیضی باز طراحی شده و با پوشش کاذب، فرم کلیل به خود گرفته است. فضای داخلی مقبره با تزئینات گچی شامل کاربندی پیشانی ایوانها، طاقچهها و مقرنسهای ظریف زیر گنبد تزئین شده است.
به گزارش مجله اینترنتی مفید، مصالح به کار رفته در ساخت بنا شامل سنگ، آجر و خشتهای گلی است که بوم آورد خود قاین بوده و اصالت معماری منطقه را حفظ کرده است. در اطراف مقبره، اتاقهای کوچک و بزرگ با گنبدهایی ویژه برای استراحت و انجام فعالیتهای مذهبی و فرهنگی قرار دارند.
یکی از ویژگیهای جالب توجه مقبره، وجود آبانبارهایی در پای کوه است که برای تأمین آب مورد نیاز بنا تعبیه شده و گفته میشود از آب صخرههای مجاور پر میشود. همچنین مکانی به نام «سفره صفا» در نزدیکی مقبره، دیدی گسترده به زمینهای کشاورزی، شهر قاین و مناظر طبیعی اطراف ارائه میدهد.
جلوههای طبیعی و محیطی
مقبره بزرگمهر با درختان کهنسال بنه و چشماندازهای طبیعی، مکانی ایدهآل برای گردشگری فرهنگی و طبیعی ایجاد کرده است. از هر زاویهای که به این بنا نگاه شود، هنر معماری معماران کهن و هماهنگی ساختمان با محیط اطراف آشکار میشود.
ارتفاعات اطراف، پارکهای طبیعی و زمینهای حاصلخیز منطقه، فرصت مناسبی برای گردشگران فراهم میآورد تا علاوه بر بازدید از بناهای تاریخی، از طبیعت بکر و مناظر دیدنی نیز بهرهمند شوند. این ترکیب هنر معماری و زیبایی طبیعی، ارزش این مکان را برای گردشگران و محققان دوچندان کرده است.
مقبره بزرگمهر قاینی تنها یک اثر تاریخی نیست؛ بلکه نمادی از فرهنگ، ادب و هنر منطقه خراسان جنوبی است. این آرامگاه که متعلق به یکی از عرفای نامدار و سیاستمداران قرن چهارم و پنجم هجری است، به عنوان یکی از تفرجگاههای مهم شهر قاین نیز شناخته میشود.
ثبت بنا در فهرست آثار ملی و حمایتهای سازمان میراث فرهنگی، صنایعدستی و گردشگری، زمینه حفاظت و احیای آن را فراهم کرده و میتواند به توسعه گردشگری فرهنگی و طبیعی استان کمک شایانی کند.
تصمیمات و پیگیری مسئولان
جلسه بررسی مسائل و مشکلات منطقه نمونه گردشگری بوذرجمهر قاین با حضور جمعی از مسئولان استان و شهرستان برگزار شد.
یدالله غلامپور، فرماندار قاینات، در این جلسه تأکید کرد که حل مشکلات پروژه نیازمند نگاه کارشناسی و رعایت حقوق مردم است و مدیران دستگاههای اجرایی باید اولویت خود را رضایت جامعه محلی قرار دهند.
حمید عباسزاده، رئیس اداره میراثفرهنگی، گردشگری و صنایعدستی قاین، نیز حضور دادستان شهرستان، مدیرکل و نمایندگان دستگاههای اجرایی و مالکین اراضی منطقه را از جمله اقدامات موثر برای رفع موانع برشمرد و گفت که هر یک از حاضرین نظرات خود را برای پیشبرد پروژه ارائه کردند.
mofidmagazine.ir
